Fysiotherapie effectief en goedkoop bij etalagebenen
Patiënten met zogeheten etalagebenen moeten standaard drie maanden gespecialiseerde fysiotherapie krijgen.
Dat is de beste zorg voor deze patiënten en het levert bovendien op jaarbasis aanzienlijke besparingen op. Zo blijkt uit het promotieonderzoek van Hugo Fokkenrood aan de Maastricht University.
Etalagebenen (claudicatio intermittens) ontstaan na verkalking van de slagaders in de benen. Mensen krijgen hierdoor te weinig zuurstofrijk bloed in de beenspieren, wat leidt tot pijn bij het lopen. Alleen met rust verdwijnt de pijn. Momenteel krijgt meer dan de helft van de patiënten met etalagebenen enkel wat leefstijladviezen. Bijna drie op de tien worden geopereerd en maar een op de zeven krijgt de zorg van een speciaal opgeleide fysiotherapeut.
De stepped care is voor patiënten met etalagebenen de beste zorg. In deze behandeling wordt looptraining gecombineerd met leefstijladviezen. Fokkenrood onderzocht welke behandeling bijna vijfduizend bij CZ verzekerde patiënten kregen die zich met etalagebenen meldden bij vaatchirurgen in verschillende ziekenhuizen. Slechts 14 procent van die groep kreeg looptraining van een fysiotherapeut voorgeschreven. Van die patiënten werd ruim 6 procent later alsnog geopereerd. Bijna 30 procent van de vijfduizend patiënten werd meteen geopereerd en ruim een op de drie van die groep moest binnen twee jaar opnieuw geopereerd worden. Van de bijna 2.900 patiënten die geen behandeling maar wel leefstijladviezen kregen, moest 15 procent alsnog worden geopereerd .
Prof. Joep Teijink: 'Soms verwijzen we iemand door en dan komt die een week later terug voor een operatie omdat hij of zij geen geld heeft voor die ruim 600 euro voor de eerste twintig behandelingen fysiotherapie'
Volgens professor Joep Teijink, vaatchirurg in het Catharina Ziekenhuis en hoogleraar aan de Maastricht University, is het heel lastig om looptraining voor patiënten met etalagebenen ingeburgerd te krijgen. In de eerste plaats is het niet makkelijk om artsen ervan te overtuigen een andere aanpak te kiezen dan ze gewend zijn. En als dat eenmaal lukt, is het nog allerminst zeker dat patiënten ook inderdaad looptraining krijgen in plaats van een operatie.
Teijink: 'Als ik een patiënt een dotterbehandeling geef van pakweg 11.000 euro dan wordt die volledig vergoed door de zorgverzekeraar. Maar als ik een patiënt doorverwijs naar een fysiotherapeut dan is de kans groot dat die de eerste twintig behandelingen zelf moet betalen, afhankelijk van of ze een aanvullende verzekering hebben en wat die dekt. Soms verwijzen we iemand door en dan komt die een week later terug voor een operatie omdat hij of zij geen geld heeft voor die ruim 600 euro voor de eerste twintig behandelingen fysiotherapie. En etalagebenen komen vaak voor in lage inkomensklassen. Dan kost het dus 11.000 euro omdat we die fysiotherapie niet onder de verzekering laten vallen.' Als de fysiotherapie gegeven wordt na verwijzing door een vaatchirurg kost de behandeling in totaal ongeveer tweeduizend euro. Als de huisarts de patiënt doorverwijst naar de fysiotherapeut ongeveer 1.500 euro.
Als 80 procent van de patiënten met etalagebenen naar een gespecialiseerde fysiotherapeut wordt doorverwezen en als van die groep vier op de vijf patiënten de training volledig volgen, bespaart dat volgens Fokkenrood op jaarbasis 33 miljoen euro. In totaal hebben ongeveer 400.000 mensen in Nederland etalagebenen en jaarlijks komen er 25.000 patiënten bij. Wereldwijd zijn er naar schatting 200 miljoen mensen met etalagebenen.
ClaudicatioNet
Fokkenrood deed zijn promotieonderzoek in het kader van ClaudicatioNet, een samenwerkingsverband dat behandelaars ‒ vaatchirurgen, huisartsen, fysiotherapeuten ‒ en patiënten met elkaar in contact brengt. Vaatchirurg Joep Teijink is een van de initiatiefnemers van het ClaudicatioNet. ClaudicatioNet heeft een landelijk dekkend netwerk opgezet van fysiotherapeuten en oefentherapeuten die een driejarige specialisatieopleiding hebben gevolgd.
Fokkenrood promoveert aan de Maastricht University.
Lees het hele artikel en bekijk de video's op de site van de NOS.
Bron: NOS / Rinke van den Brink
Beeld: Fotolia